Hodowla lasu korzysta z dorobku nauk przyrodniczych, m.in. klimatologii, gleboznawstwa, botaniki czy fizjologii roślin. W pracach hodowlanych leśnicy dążą do dostosowania składu gatunkowego lasu do siedliska. Dzięki temu las jest bardziej odporny na zagrożenia.

Las, jeśli nie powstał w sposób naturalny, jest sadzony przez leśników. Sadzonki hoduje się w szkółkach. Uprawy są poddawane zabiegom pielęgnacyjnym i ochronnym. Mają one stworzyć optymalne warunki wzrostu dla drzew najbardziej pożądanych w składzie gatunkowym rosnącego drzewostanu. Ostatnim elementem hodowli jest wycinka drzew dojrzałych, tak aby możliwe było odnowienie lasu, w sposób optymalny dla wymagań rosnących gatunków drzew.

Przeczytaj więcej na stronie lasy.gov.pl.

      Do zalesiania używa się sadzonek wypro­dukowanych w szkółce Nadleśnictwa, gdyż wiele gatunków drzew trudno się odnawia w sposób natural­ny. Aby wyhodować dobre sadzonki, z których wyrosną w przyszłości zdrowe drzewa o wysokiej jakości, potrzebne są dobre nasiona. W Nadleśnictwie Supraśl wytypowanych jest około 1400 ha drzewostanów nasien­nych. Są to rosnące na określonym obszarze drzewa o ponadprzeciętnych cechach zdrowotnych i jakoś­ciowych. Z nich pozyskuje się nasiona, które dadzą początek nowemu pokoleniu lasu.

      Puszcza Knyszyńska miała to szczęście, że w przeszłości nie wprowadzono na jej teren nasion lub sadzonek obcego pochodzenia. Ma to ogromne znaczenie, gdyż tutejsze drzewa pochodzą od drzew rosnących w tym miejscu od tysięcy lat. Przez tak długi czas dostosowały się one do tutejszych warunków klimatycznych, siedliskowych i jako drzewa rodzimego pochodzenia są najodporniejsze oraz charakteryzują się najwyższą jakością. Szeroko znany nie tylko w Polsce jest ekotyp „sosny supraskiej". Już przed kilkuset laty eksportowano ją do zachodniej Europy z przeznacze­niem na okrętowe maszty, co świadczy o jej najwyższych walorach technicznych.

      Wyhodowane w szkółce sadzonki wysadzane są w lesie tworząc tzw. uprawę. Na odkrytej powierzchni sadzi się od kilku do kilkunastu tysięcy sztuk sadzonek różnych gatunków na 1 hektar. Potrzeba jeszcze wiele pracy by powstał z nich las. Prowadzi się zabiegi pielę­gnacyjne (wykaszanie chwastów zagłuszających sadzon­ki), ochronne (przed zwierzyną, szkodliwymi owadami), wykonuje się poprawki i uzupełnienia (dosadzanie nowych sadzonek w miejsce tych, które nie przeżyły - w 90% przypadków jest to skutek zgryzania przez zwierzynę), hamowanie wzrostu drzewek niepożąda­nych w składzie przyszłego drzewostanu, zagłusza­jących sadzonki (są to tzw. czyszczenia wczesne). Od momentu gdy rosnące drzewa zetkną się koronami mamy do czynienia z młodnikiem. Tu prowadzi się czyszczenia późne. Polegają one na usuwaniu lub hamowaniu wzrostu drzew wadliwych, chorych, obu­mierających, zbędnych domieszek, przerzedzaniu nad­miernie zagęszczonych partii młodnika.

      W miarę wzrostu i rozwoju drzewostanu zmianie ule­gają cele i sposób wykonywania zabiegów. Działania ukierunkowuje się na stworzenie drzewostanu składa­jącego się z drzew najzdrowszych, odpornych na zagrożenia, najlepiej ukształtowanych, dających drewno wysokiej jakości. W tym celu wybiera się tzw. drzewa dorodne oraz stopniowo usuwa drzewa im przeszkadza­jące. Tak ukształtowany drzewostan liczy już tylko 2500-3000 sztuk drzew na 1 ha. Opisane zabiegi noszą nazwę trzebieży. Przy wejściu drzewostanu w wiek dojrzały pozostaje już tylko około 400 sztuk na 1 ha. W odpowiednim momencie zostaje on usunięty, a w jego miejsce wprowadza się młode pokolenie drzew.

      Warto wiedzieć, że drzewa usunięte w wyniku opisanych zabiegów i tak by zginęły w wyniku natural­nej konkurencji pomiędzy słabszymi a silniejszymi osob­nikami. Leśnicy usuwając je wcześniej, uzyskują potrzeb­ny nam wszystkim surowiec, a jednocześnie sterują w odpowiednim kierunku procesami rozwoju drze­wostanu. Nie wszyscy też wiedzą, że większość drewna pozyskiwanego w lasach pochodzi z opisanych cięć hodowlanych i pielęgnacyjnych.