Wydawca treści
Lasy HCVF
Wyodrębnienie lasów o szczególnych walorach przyrodniczych (lasy HCVF - High Conservation Value Forests) jest jednym z wyznaczników prowadzenia dobrej gospodarki leśnej
W Nadleśnictwie Supraśl wytypowano takie obszary według następujących kategorii:
1. HCVF 1- lasy posiadające globalne, regionalne lub narodowe znaczenie pod względem koncentracji wartości biologicznych, do których zaliczono
a) lasy w rezerwatach przyrody posiadające aktualne plany ochrony lub ustanowione zadania ochronne – HCVF 1.1
Wszelkie czynności ochronne realizowane są ściśle według zapisów zawartych w planach ochrony lub zadaniach ochronnych.
- lasy w rezerwatach przyrody nie posiadające aktualnych planów ochrony lub ustanowionych zadań ochronnych – HCVF 1.1.1
Na obszarze tych lasów nie przeprowadza się żadnych zabiegów ochronnych o ile nie uzyskały one każdorazowo akceptacji ze strony Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska lub/i Generalnej Dyrekcji Ochrony Srodowiska
- lasy w parkach krajobrazowych – HCFV 1.1.2
Niemal cały obszar nadleśnictwa leży w granicach Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej. Wszelkie czynności gospodarcze na tym obszarze prowadzone są w oparciu o zapisy zawarte w aktualnym Planie Urządzania Lasu obowiązującym w latach 2016-2025. Zaplanowane zadania uwzględniają ustalenia planu ochrony Parku.
b) ostoje zagrożonych i ginących gatunków – HCVF 1.2
- orlik krzykliwy; włochatka, kania ruda – w wyznaczonych strefach ochronnych zabiegi gospodarcze wykonuje się tylko po uzyskaniu akceptacji RDOŚ; w strefach ochrony okresowej dozwolone jest prowadzenie prac gospodarczych poza okresem lęgowym (za wyjątkiem zrębów)
- stanowiska granicznika płucnika – w strefie ochronnej nie prowadzi się zabiegów gospodarczych; ew. odstępstwa od tej zasady wymagają uzgodnienia z RDOŚ.
2. HCVF 2 - kompleksy leśne odgrywające znaczącą rolę w krajobrazie, w skali krajowej, makroregionalnej lub globalnej, do których zaliczono lasy w granicach obszarów Natura 2000 (PLB200003/PLH200006)
Kategoria ta obejmuje obszar na którym znajdują się siedliska wymienione w Dyrektywie Rady 92/43 EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory, w załączniku nr 1 (tzw. "siedliska naturowe").
Niemal cały teren nadleśnictwa znajduję się w zasięgu tych obszarów. Zadania gospodarcze realizowane są zgodnie z PZO (plan zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000), PUL oraz zatwierdzonym przez Ministerstwo Ochrony Środowiska Poradnikiem ochrony siedlisk i gatunków - Natura 2000. W miejscach w których znajdują się obiekty określone w w/w załączniku, przed przystąpieniem do prac sporządza się ocenę ich potencjalnych wpływów na bioróżnorodność siedliska leśnego. Po złożeniu wniosku można uzyskać szczegółowe dane dotyczące zaplanowanych zabiegów gospodarczych.
3. HCVF 3 - obszary obejmujące rzadkie, ginące lub zagrożone ekosystemy, w podziale na:
a) ekosystemy skrajnie rzadkie i ginące, marginalne z punktu widzenia gospodarki leśnej – HCVF 3.1; do kategorii tych lasów zaliczono typy siedlisk z załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory uznane za siedliska priorytetowe takie jak bory, brzeziny i świerczyny bagienne; Obszary zachowane w bardzo dobrym i dobrym stanie (stan zachowania "A" oraz "B") zostały wyłączone z gospodarowania
b) ekosystemy rzadkie i zagrożone w skali Europy lecz w Polsce pospolitsze, występujące wielkoobszarowo stanowiące ważne obszary gospodarki leśnej – HCVF 3.2; do kategorii tych lasów zaliczono typy siedlisk z załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, takie jak grądy oraz łęgi zachowane w bardzo dobrym i dobrym stanie
Gospodarka prowadzona w sposób zapewniający zgodność docelowego typu drzewostanu ze składem naturalnego zbiorowiska leśnego. Zachowywane są ważne dla różnorodności biologicznej elementy takie jak: grube drzewa, drzewa martwe, dziuplaste, wykroty, leżanina. Dąży się do niepomniejszania udziału starodrzewi i zachowania ich ciągłości przestrzennej, niepomniejszania średniego wieku i zasobności. Prowadzi się ocenę potencjalnych wpływów planowanych działań na bioróżnorodność siedliska leśnego.
Przy planowaniu zabiegów wykorzystywane są wytyczne zawarte w PZO Natura 2000 oraz Poradniku ochrony siedlisk i gatunków Natura'2000.
4. HCVF 4 - lasy pełniące funkcje w sytuacjach krytycznych, do których zaliczono:
a) lasy wodochronne – HCVF 4.1. – zgodnie z wytycznymi zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 25 sierpnia 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu uznawania lasów za ochronne oraz szczegółowych zasad prowadzenia w nich gospodarki leśnej;
Użytkowanie lasów wodochronnych wynika z potrzeb zapewnienia ciągłości funkcji ochronnych. Gospodarowanie prowadzone jest w sposób zapewniający stałą obecność szaty leśnej poprzez stosowanie rębni częściowych, gniazdowych, stopniowych lub przerębowych. Powierzchnia lasów wodochronnych w naszym nadleśnictwie często pokrywa się z innymi kategoriami HCVF. W takim przypadku przyjmuje się kryteria prowadzenia gospodarki zgodne z nimi.
b) lasy glebochronne – HCVF 4.2. - nie wyznaczono
5. HCVF 6 - lasy kluczowe dla tożsamości kulturowej lokalnych społeczności; lasy tej kategorii wyznaczono na podstawie wyników konsultacji społecznych. Kategorię tą ustalano w porozumieniu z lokalnymi władzami na poziomie gminy.
Czynności gospodarcze w tej kategorii mają na celu przede wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa ludzi. Do tej kategorii na terenie nadleśnictwa zaliczono:
- Arboretum w Kopnej Górze;
- fragment lasu przylegający do miejsca masowego wypoczynku (tzw. Pólko).
Zidentyfikowanie lasów HCVF w granicach nadleśnictwa umożliwia właściwe, służące zachowaniu i wzmacnianiu charakterystycznych cech poszczególnych typów lasów, gospodarowanie. W załącznikach przedstawiono zasięgi poszczególnych kategorii.